| 
|
TURING TOEKENNING 2015
De Turing Foundation helpt Nederlandse musea bij het realiseren van hun ambities en draagt financieel bij aan tentoonstellingen op het gebied van beeldende kunst. Ons streven is om in een vroeg stadium de beslissende bijdrage te leveren aan tentoonstellingen met bijzondere buitenlandse bruiklenen.
In de periode 2009 - 2017 reikten wij iedere twee jaar de Turing Toekenning uit voor het beste tentoonstellingsconcept over oude, moderne of hedendaagse beeldende kunst: de Turing Toekenning I, met een prijsbedrag van € 500.000, en de laatste twee edities ook een Turing Toekenning II (€ 150.000) waarvoor alleen middelgrote en kleinere musea een tentoonstellingsconcept mochten indienen.
21 mei 2015 - Uitreiking
 |
Foto(c) ANP in opdracht / Marco de Swart
Winnaar Vierde Turing Toekenning I, €500.000
Op 21 mei 2015 werd de Vierde Turing Toekenning I uitgereikt
aan het Fries Museum
om de tentoonstelling "Alma-Tadema: houses of life, art and imagination" mogelijk te maken.
Fries Museum
Alma-Tadema: houses of life, art and imagination
Alma-Tadema: houses of life, art and imagination
Alma-Tadema: houses of life, art and imagination
Alma-Tadema: houses of life, art and imagination
 |
 |
|
Uit het juryrapport:
Het Fries Museum werkt, in de aanloop naar het jaar dat Leeuwarden de culturele hoofdstad van Europa zal zijn, aan een ambitieuze, vrolijk-makende miljoenenproductie, goed en professioneel uitgewerkt en onderbouwd, over Lourens - Sir Lawrence - Alma-Tadema, de van oorsprong Friese schilder die in het Victoriaanse Engeland ongekende furore heeft gemaakt. Alma-Tadema keek op een vernieuwende manier naar ruimte in zijn werk en hoe mensen zich daarin bewogen. Zijn dromerige, soms ook hysterische schilderijen werden na de eerste wereldoorlog, toen de veranderende kunstwereld hard afrekende met het Victoriaanse tijdperk, generaties lang verguist, met een dieptepunt in de jaren zestig, toen zijn werk bij vraagprijzen van 300 euro onverkocht bleef. Ondertussen is hij geherwaardeerd. Onlangs zette een doek van hem met 35 miljoen dollar een nieuw veilingrecord voor de Victoriaanse schilderkunst. Des te ambitieuzer om nu te proberen, twintig jaar nadat het Van Gogh Museum dat voor het allereerst deed, zijn werk bijeen te brengen. Deze tentoonstelling geeft bovendien niet alleen een groots overzicht van Alma-Tadema als verleidelijke verhalenverteller, maar laat ook zien hoe hij, via Hollywood, ons beeld van de Romeinse Oudheid heeft bepaald. Iedereen herkent namelijk de taferelen op zijn doeken, niet omdat het decadente Rome er ooit echt zo uitzag, maar omdat filmmakers en decorontwerpers zich al een eeuw lang baseren op zijn werk. De tentoonstelling past prachtig bij het beleid, de missie en de collectie van het Fries Museum, dat zelf een grootse Alma-Tadema nalatenschap bezit; en de internationale bruiklenen, uit Engeland, Frankrijk, Spanje, Duitsland, Polen, Oostenrijk, Italie, Mexico en Amerika, zijn deels al toegezegd en zeer bijzonder; Er is samenwerking met, en overname door het Weense Belvedere en een Brits museum dat nog niet genoemd mag worden; voor de veelbelovende catalogus zijn verschillende specialisten uitgenodigd; Lof, tenslotte, voor het weloverwogen marketing- en educatieplan, de heldere verhaallijn van het inrichtingsplan, en de uitgebreide randprogrammering waarbij intensief met andere instellingen wordt samengewerkt. Een aansprekende tentoonstelling, die voor een breed publiek aantrekkelijk zal zijn. |
Winnaar Vierde Turing Toekenning II, €150.000
Op 21 mei 2015 werd de Vierde Turing Toekenning II uitgereikt
aan het Stedelijk Museum Alkmaar
om de tentoonstelling "Vleiend Penseel. Caesar van Everdingen (1616-1678)" mogelijk te maken.
Stedelijk Museum Alkmaar
Vleiend Penseel. Caesar van Everdingen (1616-1678)
Vleiend Penseel. Caesar van Everdingen (1616-1678)
Vleiend Penseel. Caesar van Everdingen (1616-1678)
Vleiend Penseel. Caesar van Everdingen (1616-1678)
 |
 |
|
|
Uit het juryrapport:
Ter gelegenheid van het 400e geboortejaar van Caesar van Everdingen organiseert het Stedelijk Museum Alkmaar een tentoonstelling over deze nauwelijks bekende, maar zeer intrigerende, bijzondere en prachtige 17e-eeuwse schilder. In zijn geboorte- en woonplaats: Alkmaar dus. Naast de elf werken die het museum zelf van hem in bezit heeft, komt een indrukwekkende lijst van 30 bruiklenen uit België, Engeland, Rusland, Duitsland, Zweden, en Zuid-Afrika. De meeste daarvan zijn al zijn toegezegd. Het gaat daarbij vaak om werken uit zelden getoond particulier bezit, en in een aantal gevallen worden van elkaar gescheiden werken weer samengebracht. De tentoonstelling zal zo een waardig overzicht geven van zijn oeuvre en zijn specifieke kwaliteiten. Voor de catalogus van deze tentoonstelling zijn acht deskundigen als auteur uitgenodigd. Ook worden twee schuttersstukken speciaal voor deze gelegenheid gerestaureerd, waarvan de voortgang via de website te volgen is. De randprogrammering is ook verder zeer uitgebreid, met workshops, rondleidingen, studiedagen, stadswandeling, audio tour, en een film over de restauraties. Het plan is zo groots en ambitieus opgezet dat men het voorstel ook bij de Grote Turing Toekenning had kunnen verwachten. Alle lof dat de organisatoren blijkbaar kans zien het met de Kleine Toekenning voor elkaar te krijgen. |
Nominatie Vierde Turing Toekenning I
Hercules Segers (2016-2017)
 |
|
|
Uit het juryrapport:
Het Rijksmuseum is weer open. Het Rijksmuseum is weer terug en doet haar reputatie eer aan met een uitstekend plan voor een groot overzicht van Hercules Segers, dat zal bestaan uit alle schilderijen die er nog van hem zijn, en meer dan 100 prenten. Hercules Segers was een van de meest eigenzinnige 17de-eeuwse kunstenaars. Hij schilderde en etste vooral bergachtige fantasielandschappen. Zijn invloed is onder andere te zien bij Rembrandt, die acht van zijn werken bezat - en er kennelijk persoonlijk wel eens eentje bijwerkte. Dat Segers momenteel misschien niet zo bekend is, komt mede doordat er al ruim 50 jaar geen expositie van zijn werk meer te zien is geweest. Van zijn schilderijen zijn er heden ten dage op de hele wereld nog maar 12 over. Om die allemaal te kunnen tonen zullen vele buitenlandse bruiklenen moeten worden bewerkstelligd. De meeste zijn reeds toegezegd. Het is de vraag of een ander museum dan het Rijksmuseum, die zelf een schilderij en twee olieverfschetsen van Segers bezit, en meer dan de helft van al zijn prenten, zo'n expositie zou kunnen realiseren. Het Rijksmuseum heeft de ambitie, deze magische kunstenaar weer bij een breder publiek onder de aandacht te brengen, waarbij het accent wordt gelegd op zijn oorspronkelijkheid, verbeeldingskracht en experimenteerdrift. Daartoe wordt niet alleen een compleet overzicht van zijn werk getoond, maar wordt ook inzicht gegeven in zijn uitzonderlijke kunstenaarschap. Van bepaalde etsplaten van Segers bestaan soms wel tien afdrukken, die door de kunstenaar telkens anders zijn bewerkt. Door het tonen van meerdere staten en varianten krijgt de bezoeker een goed beeld van zijn experimentele etstechniek en zijn gevarieerde kleur- en materiaalgebruik. Ondertussen wordt er door verschillende specialisten op allerlei vlakken onderzoek gedaan, want er bestaan nog vele vraagtekens omtrent zijn kunst en het kunstenaarschap. Kortom, een kwalitatief hoogstaande, goed onderbouwde tentoonstelling, die zelfs internationaal zal aanspreken, en bij realisatie dan ook zal worden overgenomen door het prestigieuze Metropolitan Museum of Art in New York. |
Nominatie Vierde Turing Toekenning I
Chagall, Lissitzky, Malevitsj."
Een vergeten hoofdstuk van de Russische avant-garde (2017-2018)
 |
Een vergeten hoofdstuk van de Russische avant-garde (2017-2018)
|
|
Uit het juryrapport:
Hoewel deze klinkende namen toch regelmatig te zien zijn, is dit plan origineel, verrassend, en nieuwsgierig makend. En, zoals ook duidelijk bleek uit de begroting: zeer ambitieus, In deze tentoonstelling wil het Van Abbemuseum voor het eerst uitgebreid aandacht besteden aan een belangrijk maar vergeten hoofdstuk uit de Russische kunstgeschiedenis: de revolutionaire kunstschool in Vitebsk, waar zowel Chagall, Lissitzky als Malevitsj rond 1920 aan verbonden waren, en waar het kunstenaarscollectief Unovis ontstond. Er is een duidelijke verhaallijn voor de tentoongestelde werken. Allereerst lichten de werken de artistieke controverse toe tussen de figuratie van Chagall en de abstractie van Lissitzky/Malevitsj; Daarna wordt aandacht besteed aan het werk van andere kunstenaars die aan de kunstschool verbonden waren, en aan werk van een aantal studenten van die school. De tentoonstelling eindigt tenslotte met een reconstructie van de grote Staats-tentoonstelling die in 1919 in de kunstschool werd georganiseerd en de laatste werken van kunstenaarscollectief Unovis. Het Van Abbemuseum bezit zelf natuurlijk een groot bestand van Lissitzky, en de tentoonstelling vormt het sluitstuk van het Lissitzky-drieluik dat in 2009 begon met de futuristische opera 'Overwinning op de zon' en in 2012 gevolgd werd door 'Lissitzky-Kabakov. Utopie en werkelijkheid'. Dankzij de samenwerking met, en overname door, het Centre Pompidou en het Russisch Staatsmuseum, zijn een aantal belangrijke bruiklenen - ook bij een aantal andere buitenlandse musea - al veilig gesteld. Het prestige van deze partners zal zeker op het Van Abbemuseum afstralen, en men mag een waardevolle tentoonstelling verwachten over de ideeënstrijd die zich direct na de Russische Revolutie op artistiek vlak voltrok. |
Nominatie Vierde Turing Toekenning II
De Mythe ontrafeld.
De middeleeuwse beeldsnijder Meester van Elsloo (2016)
 |
|
|
Uit het juryrapport:
Het Bonnefantenmuseum komt met een ambitieus plan om een presentatie te wijden aan de zogeheten Meester van Elsloo, een noodnaam voor een hele groep beeldsnijders die rond 1500 actief waren in de Euregio rond Maastricht. Deze presentatie wordt bovendien verbonden met de uitkomsten van het lopende Elsloo onderzoek. De tentoonstelling zal een belangrijke groep laat-middeleeuwse beeldsnijders tonen, van wie voor het eerst de aan hen toegeschreven beelden bijeengebracht en bestudeerd worden. Bruiklenen komen, naast Nederland, ook uit Duitsland, België, Frankrijk, Engeland en Amerika. Er zal veel onderzoek worden verricht en gepubliceerd, en bij de tentoonstelling verschijnt een catalogus in het Nederlands en Engels, die voortaan het handboek over de Meester van Elsloo zal zijn. Geweldig, en ook belangrijk, dat dit zeldzame middeleeuwse erfgoed herwaardering krijgt. |
Deelnemers Vierde Turing Toekenning I
Op 26 maart 2015 liep de inzendingstermijn af voor de Vierde Turing Toekenningen. 25 musea dienden 23 tentoonstellingsplannen in:
voor de Turing Toekenning I: Amsterdam Museum en Rembrandthuis; Centraal Museum; Fries Museum; Hermitage Amsterdam; Mauritshuis; Rijksmuseum Amsterdam; Stedelijk Museum Amsterdam; Van Abbemuseum; Museum De Fundatie en Groninger Museum; Museum voor Wereldculturen; Cobra Museum; Rijksmuseum van Oudheden; Frans Hals Museum | De Hallen Haarlem;
voor de Turing Toekenning II: Museum Beelden aan Zee; Joods Historisch Museum; Museum Belvédère; Bonnefantenmuseum; Teylers Museum; FOAM; Museum Het Valkhof; Stedelijk Museum Alkmaar; Museum Gouda; Stedelijk Museum ’s-Hertogenbosch;
De brochure met een overzicht van de ingediende concepten is hier te bewonderen:
Brochure Deelnemers Turing Toekenning 2015
Tijdens een feestelijk diner op 21 mei 2015 in het Museum Boijmans van Beuningen Rotterdam werd bekend gemaakt wie de Vierde Turing Toekenning ten deel valt. De prijs werd uitgereikt door Irene Asscher-Vonk, voorzitter van de Museumvereniging.
Beoordeling
Advies
De jury maakt bij de beoordeling van de plannen dit jaar dankbaar gebruik
van de expertise en de adviezen van Jeroen Giltaij en Karel Schampers:
|
|
Criteria Turing Toekenning 2015
Overige informatie
Hieronder enkele voorbeelden van beeldende kunstprojecten die de Turing Foundation al eerder ondersteunde:
Informatie over de overige kunstprojecten van de Turing Foundation
Informatie over de reguliere aanvraagprocecures van de Turing Foundation
top